داکت اسپلیت چیست؟

داکت اسپلیتDucted Split Air Conditioning

نقش دستگاه داکت اسپلیت در تهویه مطبوع چیست ؟ در ابتدا باید بگوییم یکی از موارد مهم در بحث تهویه مطبوع محیط های مختلف انتخاب دستگاه گرمایشی و سرمایشی مناسب با توجه به نوع کاربری و منطقه جغرافیایی می باشد. دستگاههای مختلفی از جمله انواع هواساز ها ، فن کویل ها ، سیستم های تبخیری و داکت اسپلیت برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرند. در این بین دستگاه داکت اسپلیت (Ducted Split) یا اسپلیت کانالی جزو تجهیزات مدرن و پرکاربرد به شمار می رود که رضایت بیشتر مصرف کنند گان را درپی داشته است. بطور کلی داکت اسپلیت بسیار شبیه به کولر گازی می باشد و از یک یونیت خارجی و یک یونیت یا پنل داخلی تشکیل شده اند. با این تفاوت که کولر گازی دارای پنل دیواری روکار می باشد ولی اسپلیت کانالی از یک پنل توکار بهره می برد که در زیر سقف کاذب نصب می شود و از طریق اتصال به کانال، هوا گرم و سرد را به قسمت های مختلف ساختمان هدایت می کند. در قسمت توضیحات تکمیلی شما را بیشتر با خصوصیات ، اجزا و انواع مختلف این دستگاه آشنا خواهیم نمود پس با ما همرا ه باشید.

داکت اسپلیت چیست ؟

دستگاه داکت اسپلیت (Ducted Split) واژای است که بسیاری از تولید کننده گان و مصرف کنندگان برای اسپلیت های کانالی مورد استفاده قرار می دهند که امروزه یکی از پرکاربردترین سیستم های تهویه مطبوع جهت سرمایش و گرمایش در آپارتمان های مسکونی و تجاری محسوب می گردد. دستگاه اسپلیت کانالی می تواند به خوبی با توجه به ظرفیت انتخابی هوای سرد در تابستان و هوای گرم مورد نیاز در زمستان را برای واحد آپارتمان یا مکان موردنظر تامین نمایید، انتقال هوای سرد و گرم توسط شبکه کانال کشی که در سقف کاذب اجرا می شود بوسیله یونیت داخلی این دستگاه امکان پذیر می باشد شما می توانید دمای هوا را با استفاده از ترموستات دیواری به راحتی کنترل نمایید و توسط داکت اسپلیت هوای کلیه فضاهای آپارتمان را به دلخواه تنظیم کنید.

اجزا و قطعات داکت اسپلیت :

داکت اسپلیت از دو قسمت اصلی تشکیل شده است که شامل یک یونیت داخلی (هواساز) و یک یونیت خارجی(کندانسور هوایی) می باشد، این دو بخش توسط لوله مسی به یکدیگر متصل شده و به همین وسیله هوای سرد را برای توزیع ایجاد و منتقل میکنند. جهت گرمایش نیز یک کویل مجزا در یونیت داخلی تعبیه میگردد که از طریق اتصال به آب گرم ساختمان قادر خواهد بود هوای گرم مورد نیاز را تامین نماید. البته قسمتهای فرعی دیگری در این سیستم وجود دارد مانند کانال های داخلی و دریچه های انتقال هوا در سقف، لوله مسی حاوی مبرد و متصل کننده کندانسور به اواپراتور،ترموستات دیواری برای تنظیم دما و دور موتور و فن یونیت داخلی .
مراحل ایجاد برودت در داکت اسپیلت به این صورت است که در کندانسور اسپلیت کانالی یا همان یونیت خارجی گاز مبرد خنک می شود و از طریق لوله مسی به شیر انبساطی (expantion valve) و از آنجا به صورت گاز مبرد و آماده جذب گرمای محیط به کویل یونیت داخلی داکت اسپلیت منتقل می گردد. در یونیت داخلی گرما توسط کویل مربوطه جذب شده و موجب سرمایش هوا میگردد و سپس هوای سرد شده از طریق فن یونیت داخلی، توسط کانال های هوا درقسمت ها مختلف توزیع میگردد.

اجزای یونیت خارجی داکت اسپلیت (کندانسور) به 4 بخش تقسیم می شوند:

1-کمپرسور اسکرال یا روتاری که این قسمت وظیفه متراکم کردن و افزایش فشار ودمای مبرد را به عهده دارد. گاز مبرد بعد از متراکم شدن به کندانسور هدایت میشود.
2- کویل مسی یا کندانسور هوا خنک  که در واقع نوعی مبدل حرارتی می باشد که باعث کاهش دمای مبرد و تبدیل آن از حالت گاز به مایع می شود.
3-لوله مویین یا شیر انبساط، این قسمت وظیفه کاهش فشار مبرد را داد. مبرد پس از عبور از شیر منبسط بصورت مایع و با دمای بسیار پایین وارد اواپراتور یونیت داخلی میگردد.
4-شیرچهار طرفه برای معکوس کردن حالت سرمایش و گرمایش که در داکت اسپلیت های دومنظوره تعبیه میشود.

اجزا و قطعات یونیت داخلی (اواپراتور) نیز به 3 بخش تقسیم میشوند:

1- اواپراتور که گاز مبرد در آن جریان دارد، این قسمت حرارت محیط را گرفته و به مبرد منتقل می نماید و همین امر موجب تغیر حالت مبرد از گاز به مایع می شود و پس از جذب گرما مجدد به کمپرسور ارسال میشود.
2- فن و الکتروموتور که موجب گردش هوا درون یونیت و کانالهای انتقال هوا میشود.
3- فیلتر هوا که در قسمت مکش نصب و موجب تمیز شدن هوای ورودی به فن میشود.که این امر موجب فیلتر شدن و پاکسازی هوای داخلی نیز میشود.

 

نحوه کار داکت اسپلیت :

اگر بخواهید بطور ساده نحوه کار داکت اسپلیت را توضیح دهیم می توانیم بگوییم که عملکرد کلی داکت اسپیلت بسیار شبیه کولر گازی(اسپلیت) می باشد با این تفاوت که بجای یک پنل دیواری و روکار از یک سیستم مرکزی قوی تر و توکار استفاده می شود که از طریق اتصال به کانال و دریچه های هوا  موجب توزیع یکنواخت هوای سرد وگرم میشود. البته این در ارتباط با یونیت داخلی می باشد و سیستم کندانسور خارجی چندان تفاوتی ندارد.
برای آگاهی بیشتر از نحوه کار داکت اسپلیت باید در ابتدا بدانید که این دستگاه در سه نوع مختلف قابل طراحی وساخت می باشد.

1-داکت اسپلیت دو منظوره‌ی سرمایشی و گرمایشی

در این نوع  اسپلیت کانالی ، سرمایش و گرمایش محیط تهویه شونده از طریق مصرف انرژی الکتریکی  و دو یونیت داخلی و خارجی تامین می‌شود.در قسمت برودتی و سرمایش این دستگاه گاز مبرد در کمپرسور متراکم شده و بعد از گذشتن از کندانسور بصورت مایع سرد به اواپرتور یونیت داخلی منتقل می شود و با جذب حرارت محیط و از طریق جریان هوای فن باعث ایجاد هوای سرد میشود. هوای سرد شده از طریق شبکه کانال کشی در سقف کاذب به قسمتهای مختلف منتقل شده و از دریچه هوا به فضای داخلی اتاق تزریق میشود.
باید بدانید که در واقع در حالت گرمایش داکت اسپلیت موقعیت قرار گیری و عملکردی کندانسور  و اواپراتور در سیکل تبرید جابجا می شود. به حالت گرمایش داکت اسپلیت هیت پمپ یا پمپ حرارتی نیز گفته میشود. در این حالت جهت چرخش مبرد بواسطه شیر چهار طرفه( شیر معکوس) بلعکس میگردد. به اینصورت که فشار ودمای مبرد در کمپرسور افزایش می یابد و بعد از آن توسط شیر چهار راهی و لوله مسی به یونیت داخلی منتقل میگردد ودر آنجا از طریق انتقال حرارت به محیط تهویه شونده موجب گرمایش محیط و سرد شدن مبرد میشودکه از حالت گاز به مایع تغیر فاز می دهد
پس از عبور مبرد از شیر انبساط، فشار مبرد کم می شود و به سمت یونیت خارجی هدایت می گردد . در مبدل حرارتی یونیت خارجی، دمای مبرد با جذب حرارت محیط بیرون، افزایش یافته و مجددا از حالت مایع به گاز تبدیل می‌گردد. واین سیکل بطور مدام تکرار می شود.

2-داکت اسپلیت تک منظوره ( سرمایشی)

نحوه عملکرد داکت اسپلیت سرمایش مشابه سیکل سرمایش مدل قبلی می باشد که در بالاتوضیح دادیم با این تفاوت که دیگر شیر چهار طرفه در این دستگاه وجود ندارد.

3-داکت اسپلیت سرمایشی به همراه کویل آب گرم

در این نوع از داکت اسپلیت ها از یک کویل گرمایشی مجزا برای سیستم گرمایش استفاده میگردد که به سیستم لوله کشی آب گرم متصل می شود. در این حالت کویل گرمایشی از طریق آب پکیج یا موتور خانه تغذیه میشود و بواسطه جریان هوای که با چرخش فن داخلی یونیت ایجاد میشود و عبور از روی کویل موجب تولید و توزیع هوای گرم  مورد نیاز میشود. در واقع در این حال دستگاه مانند یک فن کویل سقفی کار میکند و تنها مصرف برق موردنیاز مربوط به چرخش فن می باشد که موجب کاهش مصرف برق در فصل زمستان نیز میشود.
داکت اسپلیت های اینورتر (Inverter) :

این نوع از اسپلیت های کانالی از مصرف برق خیلی کم برخوردار هستند و علت آن سیستم هوشمند بکار رفته در کمپرسورهای دستگاه می باشد. کمپرسور های داکت اسپلیت اینورتر با توجه به نیاز مصرف کننده ، دور موتور را بصورت خودکار و اتوماتیک کم و زیاد می نماید و متناسب با دمای مد نظر با دور مناسب کار میکند ولی کمپرسور موجود در اسپیلت های کانالی معمولی بصورت دور ثابت و یکنواخت کار میکنند و به همین خاطر مصرف برق ثابت و نسبتا بالای دارند.   
ظرفیت و واحد اندازگیری داکت اسپلیت بی تی یو بر ساعت  ( BTU/h)  می باشد. میزان سرمایش با توجه به همین واحد مشخص میگردد هر چه بی تی یو بیشتر باشد سرمایش دستگاه بیشتر میشود. برای محاسبه بار سرمایشی بر حسب تن می توان از ضریب تبدیل استفاده کرد که در آن صورت هر یک تن تبرید برابر است با 12000 بی تی یو(12000btu) می باشد.
شما می توانید در یک محیط یک پارچه بجای استفاده از چندین کولر گازی از یک دستگاه اسپلیت کانالی استفاده نمایید و از طریق کانال کشی قسمتهای مختلف را به دمای مورد نظر برسانید.

چگونگی عملکرد سیستم گرمایش داکت اسپلیت :

در ارتباط با میزان تولید گرمای این دستگاه می توان گفت که برای استفاده درمناطق نسبتا گرم می شود  ازهمین دستگاه بطور واحد برای گرمایش استفاده کرد و مشکلی وجود ندارد. ولی در مناطقی کوهستانی و سردسیر که سرمای زمستان بیشتراست می توان از سیستم های گرمایش مکمل مانند بخاری گازی و هیتر برقی استفاده نمود، البته در مواردی نیز می توان از یک کویل مجزا در یونیت داخلی( اواپراتور) استفاده نمود تا از طریق اتصال به پکیج آب گرم  وگردش آب گرم درون کویل و از طریق وزش باد بوسیله فن دستگاه هوای گرم بیشتری تولید نمود.  

تفاوت داکت اسپلیت و کولر گازی :

این دو دستگاه تقریبا شبیه به هم هستند و در مورد سیستم تولید سرمایش هر دو دستگاه با بهره گیری از یونیت خارجی، منبع  ایجاد سرمای مورد نیاز را تامین می نماید و از طریق لوله مسی به یونیت داخلی ارسال می کنند. ولی در رابطه با یونیت داخلی یا اواپراتور این دو دستگاه با هم متفاوت هستند. داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی در زیر سقف کاذب نصب می شود و شما می توانید از طریق لوله خرطومی هوا  یا شبکه کانال کشی، هوا را به قسمت های مختلف بفرستد. ولی در کولر گازی یونیت یا پنل داخلی بصورت رو کار بوده و معمولا به دیوار نصب میگردد. همچنین سیستم گرمایش کولر گازی به وسیله نیروی برق کار میکند اما در اسپلیت کانالی از یک کویل گرمایش که به آب گرم ساختمان متصل شده استفاده می شود. به همین علت  هزینه برق مصرفی نسبتا کمتری دارد. تفاوت دیگر این است که داکت اسپلیت ها برای فضای بزرگتر به راحتی قابل استفاده هستند ولی کولر های گازی محدودیت دارند و فضای بزرگ را نمی توانند به خوبی گرم و سرد کنند. و برای این منظور باید از چند کولر گازی برای مکانهای بزرگ استفاده نمود.

مزایای داکت اسپلیت :

در خصوص مزیت این دستگاه نسبت به نمونه های مشابه می توان چند مورد اصلی را عنوان کرد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. داکت اسپلیت به نوعی استقلال کامل دارد و بطور مجزا می تواند سرمایش و گرمایش مورد نیاز را تامین نماید. با توجه به توزیع هوا از طریق کانال کشی می توان هوای گرم و سرد یکنواختی را در محیط ایجاد کرد. قیمت داکت اسپلیت نسبتا مناسب است و هزینه پایین راه اندازی در مقایسه با سیستم های مشابه مانند چیلر و مینی چیلر از دیگر مزایای اصلی این دستگاه می باشد که برای کارفرمایان و پیمانکاران بسیار مهم می باشد.
تامین هوای تازه و البته سیستم فیلتراسیون موجب تامین هوای با کیفیت با دمای مناسب را فراهم میکند، که رضایت مندی مصرف کننده را درپی دارد. داکت اسپلیت کانالی قابلیت طراحی  و کارکرد در دمای کاری 10- درجه تا 45+ درجه را دارد. همچنین بخاطر استفاده از هوای برگشتی در این تجهیز مصرف انرژی تا 30درصد کاهش می یابد.

معایب داکت اسپلیت :

در خصوص معایب این دستگاه می توان گفت که داکت اسپیلت امکان کنترل چند منطقه ای یا زوم را ندارد یعنی شما با استارت و روشن کردن دستگاه بصورت یکپارچه دمای تمام محیط (اتاق ها، راهرو ، سالن و ...) را کنترل می کنید و کنترل دما در اتاق های مختلف بصورت مجزا امکان ندارد. به همین خاطر برای مکانهای که نیاز به دما های مختلف در قسمتهای متفاوت دارد مناسب نمی باشد. مورد دیگر که به آن می شود اشاره نمود مصرف برق بیشتر نسبت به چیلر و مینی چیلر می باشد، البته نسبت به کولر گازی مصرف برق کمتری دارد. میزان صدای یونیت داخلی به خاطر استفاده از فن های نسبتا قوی می تواند در مکانهای کوچک که نیاز به سکوت بیشتری دارند مشکل ساز شود و عدم رضایت مصرف کننده را در پی داشته باشد.

قیمت داکت اسپلیت : 

معمولا قبل از اقدام به خرید داکت اسپلیت یا یک وسیله گرمایشی چند نکته اساسی برای ما مطرح میشود اول اینکه چه ظرفیتی از دستگاه برای محیط ما مناسب است، دوم اینکه چه برندی و با چه کیفیتی را برای خرید انتخاب کنیم و نکته مهم دیگر این است که چه میزان هزینه اولیه برای خرید داکت اسپیلت باید پرداخت کنیم. 
در خصوص قیمت اسپلیت های کانالی باید بگوییم که پارامترهای مختلفی در مشخص شدن قیمت این دستگاه نقش دارد. همچون دیگر تجهیزات صنعتی برند و کشور سازنده، گارانتی و خدمات پس از فروش و نوع متریال بکار رفته در ساخت دستگاه از اصلی ترین موارد در تعین قیمت می باشد. در عین حال در قیمت داکت اسپلیت به غیر از این موارد نوع  و برند کمپرسور بکار رفته و سیستم اسپلیت معمولی یا اینورتر بودن دستگاه نیز در قیمت گذاری بسیار موثر می باشد.

لیست قیمت داکت اسپلیت کانالی :

در این قسمت برای اطلاع از حدود ظرفیت دستگاه های اسپیلت، مشخصات و لیست قیمت داکت اسپلیت جدولی را فراهم نموده ایم که شما می توانید با مطالعه آن از ابعاد و اندازه و قیمت این دستگاه تا حدودی آگاه شوید. همچنین برای اطلاع دقیق از تغیرات فنی و دریافت مشخصات نهایی انواع داکت اسپلیت می توانید با کارشناسان شرکت آذین تهویه ارتباط تلفنی برقرار نماید.

چگونه ظرفیت داکت اسپلیت را محاسبه کنیم؟

شاید بعد از تصمیم نهایی شما برای خرید داکت اسپلیت به عنوان تجهیزات گرمایشی و سرمایشی منزل یا محل کار خود این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که با توجه به منطقه جغرافیای داکت اسپلیت با چه ظرفیتی برای من مناسبتر است. برای پاسخ به این سوال باید چند نکته اصلی را مدنظر داشته باشید منطقه جغرافیایی، کاربری محلی که قرار است داکت اسپلیت در آن نصب شود و میزان سرمایش و گرمایشی که مورد نیاز ما می باشد. بطور مثال برای کاربری مسکونی و تجاری در شرایط آب و هوای معتدل مانند شهر تهران و کرج به ازای هر30 تا 40 متر مربع با ارتفاع سقف 3 متر می توان یک تن تبرید یا 12000بی تی یو (واحد ظرفیت داکت اسپلیت) درنظر گرفت. 
یعنی به ازای هر متر مربع 400btu/h برهمین اساس برای یک واحد100تا120 متری انتخاب داکت اسپلیت  48000بی تی یو گزینه خوبی می باشد. یا برای یک واحد آپارتمان 80 متری دستگاه داکت اسپلیت 32000 بی تی یو که با توجه به توضیحات بالا برابر می شود با سه تن گزینه مناسب است، البته گاهی اوقات ما نیاز به گرمایش و سرمایش بیشتری دارم و یا پرت و اتلاف انرژی بیش از حد صورت میگیرد، در چنین مواردی پیش نهاد می شود دستگاه مورد نظر را حداقل 10تا 15 درصد بالاتر از ظرفیت محاسباتی برای خود انتخاب نمایید تا از داکت اسپلیت نصب شده و شرایط دمایی رضایت کافی را داشته باشد.
همچنین برای آپارتمان های بالاتر از 120 متر پیشنهاد می شود از دو دستگاه داکت اسپلیت کانالی استفاده شود. در آپارتمانهای 150 تا 200 متری در صورت نیاز می توان از دستگاههای تک فاز با برق 32 و50 آمپر استفاده کرد و نیازی به داشتن برق سه فاز در مکان نمی باشد، ولی در صورتی که متراژ ساختمان بالاتر از 200متر باشد طبق گفته کارشناسان و مطابق قوانین شهرداری و اداره برق موظف به اخذ برق سه فاز می باشید.
مورد دیگری که در انتخاب اسپلیت کانالی باید مد نظر قرار دهید میزان حجم هوای تولیدی دستگاه می باشد که توسط یونیت داخلی ایجاد می شود، بطور متوسط با بت هر یک تن تبرید معادل400تا450 فوت مکعب در دقیقه (400cfm) حجم هوادهی مورد نیاز است. البته این مقدار می تواند کمتر یا بیشتر باشد و این مسئله بستگی به سایز و قدرت فن دمنده دستگاه دارد که در صورت حجم هوای کمتر صدای پایین تری از دستگاه منتقل می شود.
به شما پیشنهاد میکنیم قبل از انتخاب و خرید داکت اسپلیت از تک فاز یا سه فاز بودن آن مطلع شوید و آمپر مصرفی دستگاه را با آمپر Aکنتور مکان مورد نظر مطابقت دهید  تا بعد از خرید دچار مشکل نشوید.

بیشتر بخوانید  برای یک وسیله گرمایشی صنعتی >>>> کوره هوای گرم صنعتی

مهمترین نکات در سرویس و نگهداری داکت اسپلیت کدامند؟
معمولا داکت اسپلیت ها دارای کارانتی 18 تا 24 ماهه می باشند و طی این مدت می توانید از خدمات شرکت فروشنده استفاده نمایید و با حداقل هزینه از خدمات گارانتی داکت اسپلیت هم بهرمند شوید. ولی گاهی اوقات نیاز است برای عملکرد بهتر دستگاه بطور مرتب و در فواصل زمانی مختلف داکت اسپلیت سرویس شود تا در زمستان و تابستان یونیت داخلی و یونیت خارجی به خوبی عمل نمایید. گروه صنعتی آذین تهویه با توجه به تجربه چندین ساله به شما پیشنهاد می نماید بطور معمول هر 6ماه یک مرتبه دستگاه خود را سرویس نمایید.
سرویس و نگهداری داکت اسپلیت شامل موارد مختلفی می شود که در زیر به چند نکته اصلی و مهم اشاره می نماییم

1-شتتشوی قطعات و فیلتر های داخلی و خارجی
2-بررسی اتصالات لوله های مسی
3-چک کردن عملکرد تمامی قطعات
4-تست و بررسی فشار و میزان مبرد
5-بررسی فن یونیت داخلی و خارجی